26/05/2025

Mijn debuut heeft de reputatie een moeilijke roman te zijn. De verantwoordingsdrang brengt mij inderdaad op veel verwarrende rondpunten. Niemand kent de ontraadseling, ik ook niet. Je zoekt naar iets wat je nog niet kent. Je wil leesgewoontes overstijgen. Je werkt aan een groot onderzoek. Problematiseren is herbenoemen; de vele woorden voor je onderwerp, en de vele details waaruit het onderwerp bestaat, zoals de details in de judo worden benoemd. Je hebt de roman nodig om over die woorden te praten: dat maakt de roman weerloos. Slechts een ander kan je ontdekking in andere woorden samenbinden en inbouwen: de stijl die het boek rechthoudt zorgt ervoor dat je niet buiten het boek kunt stappen. De kracht van ieder boek schuilt hem in het traject en niet in de boodschap, waarvoor een medeleven nodig is dat stilaan verdwijnt, ook al heeft men er de mond van vol. 

Het refrein op blote voeten #1: schaamte, messianisme, teleurstelling 

Tijdens de boekvoorstelling van Krank, de pudding aan blinkende ogen in het publiek, bevroor ik: het lukte me niet om tien jaar werk onder één noemer te plaatsen: het lukte niet om het boek dat werd gevierd vast te prikken. Ik bleef ratelen over schaamte omdat ik de dag ervoor een gesprek over schaamte had afgeluisterd: OVER DE SCHAAMTE MENS TE ZIJN: en iedere vraag betrok ik terug op de schaamte. Geen woord of uitleg is een volwassenwording waardig: des te meer pogingen ik eumh euhm euhm bedacht, des te meer voelde ik de nood mijn zwabberende bovenlijf te verbergen. Je hoort een lezerspubliek warm te maken voor je werk: ik vernietigde ieder mogelijk startbeeld van de roman door voortdurend terug te keren naar de schaamte des levens; door daar de grond te willen zoeken waarop het boek gebouwd is. Was mijn boekvoorstelling niet net het moment mij van iedere verantwoordingsdrang te ontdoen? Het publiek gunde me mijn triomfmoment, en daaruit sprong hun voordeel van de twijfel voort. Als ik dieper vroeg naar hun idee over de avond, werden ze zacht strenger — het was een verwarrende bedoening. Op welke vraag geeft je roman een antwoord?

Je wil jezelf promoveren tot een Atlas die zich wegcijfert om de hogere last die hem vastprikt. Daarin ontdek ik een trots die op de schaamte een antwoord biedt. Bovendien vind ik plezier in zinscompositie. Publiceren, dat wordt dan de dag des oordeels. De schaamte beveelt je te verdwijnen. Je wil niet verdwijnen. Je voelt wel dat je een prijs moet betalen. Je moet iets opofferen. Je wil je gerust wegcijferen. Schrijven vergt een orde  die op een orde rust, maar je kan het overzicht ook omdraaien: met iets mastodontisch bezig zijn, omdat de wereld ondraaglijk is zonder opoffering voor wat je belangrijk acht. 

Wanneer je publiceert en je de uitwerking van het risico volgt, nerveus naast de paardenpiste staat te trappelen, je liefst symbolisch op de eigen kont slaat, alsof dat het paard vooruit stuwt, en merkt dat je paard het niet zal halen; dan ga je weer naar binnen op zoek naar een ander paard om verliefd op te worden.  

Het eerste boek werd goed ontvangen. Het verkocht beter dan verwacht. Toch voel ik me een hond die meer wil dan zijn hondenbrokken, en omsluit het schrijven zich in het beeld van diezelfde hond die naar de brochette op tafel staart, waaraan de uitgever, de criticus, de subsidiecommissie, de koning dineren — eigenlijk waar iedereen dineert die zich niet belast met de mogelijkheden van het wit blad.

Ik biecht mijn redactrice op: ik ben beschadigd. Ik ben gewond. Ooit een trotse kameel gelijkaardig aan Atlas onder zijn gewicht aan schuld en schaamte vastgeprikt; ondertussen een neergeschoten gorilla. Eenheid van tijd, van plaats en van handeling van het schot is onmogelijk eenduidig te reconstrueren: dat is informatie die enkel past in een groter universum en een sneller brein. Ik ken mijzelf niet meer. Laat dit boek een ode zijn aan die meedogenloosheid; aan dat verdwalen. Sex Link schreef ik op de parking van het ziekenhuis, in afwachting, op zoek naar de moed te vinden binnen te gaan, de strijd weer aan te binden met de glibberige vis in het labyrint.